La literatura es una representación falaz de la vida que,sin embargo,nos ayuda a entenderla mejor,a orientarnos por el laberinto en el que nacimos,transcurrimos y morimos. […] tenemos que seguir soñando, leyendo y escribiendo,la más eficaz manera que hayamos encontrado de aliviar nuestra condición perecedera, de derrotar a la carcoma del tiempo y de convertir en posible lo imposible.
Vargas LLosa – Estocolmo, 7 de diciembre de 2010.
Podería ser un dos cadros de Hopper a imaxen que inundase a miña mente, dunha soidade en grupo, pero René Magritte gañou a partida. O pintor belga fixo surrealismo troceando a realidade, lanzando a mirada donde os ollos non alcanzan a ver. Así lembrei as diferentes versións do cadro Os amantes, de rostros ocultos baixo un manto, perceptibles nas súas formas y que nunha das versións, bícanse. Agora mesmo, nos tempos que vivimos, faría o pintor unha nova versión: o beso imposible entre beizos cubertos por mascarillas. Perturbador e fieramente humán. A adaptación ó medio.
Como de adaptación fala Jorge Drexler no poema que vos presento, escrito en marzo do 2020, nun momento no que o mundo enfrenta unha crisis de grandes dimensións, no social e no persoal. Fagamos co autor unha reflexión e vivamos o novo presente con toda a ilusión da que sexamos capaces.
Ricardo Carvalho Calero (Ferrol, 1910- Santiago de Compostela, 1990) é a figura á que se lle dedican as Letras Galegas deste ano 2020. O seu labor na revitalización e dignificación da lingua e da cultura galegas é incuestionable. Agasallounos coa escrita de divervas obras literarias, entre as que cabe destacar a súa novela Scórpio (1987), premio Nacional de Literatura. Ademais de escritor, traballou activamente no eido da crítica e da historiografía literarias e as súas achegas no campo da filoloxía foron moi importantes. A súa Gramática elemental del gallego común (1966) tivo sete edicións ata 1979 e foi un manual imprescindible para os primeiros estudantes universitarios de Filoloxía Galega. Ademais, participou na elaboración, por encargo da RAG, das súas primeiras normas ortográficas (1970) e morfolóxicas (1971).
Gustaríanos que descubrísedes un pouco máis da interesante vida e obra do homenaxeado destas Letras Galegas e por iso vos ofrecemos os seguintes recursos, que inclúen xogos e proxectos feitos por alumnado doutros centros, mozas e mozos coma vós, que amosaron interese polo seu labor a prol da nosa cultura.
Agardamos que despois de explorar a figura de Carvalho Calero poidades recoñecer a importancia que tivo para a posta en valor do noso idioma, obxectivo polo que tamén traballan aquelas e aqueles que, sen agardar por unha homenaxe, contribúen á normalización do galego levándoo a un escenario, trasladándoo a un filme, plasmándoo nun texto literario, dándolle cabida nun xornal, converténdoo no código dun artigo científico ou, simplemente, transimitíndoo con cariño e sen complexos á xeración vindeira. Son estas persoas as que fan que o Día Letras Galegas cobre sentido e non sexa simplemente unha festividade ritualizada. Feliz 17 de maio, HOXE E SEMPRE!
Sexa na aula ou na casa, os libros forman parte sempre do noso latexar diario. Os nosos pensamentos, experiencias, desexos, todo se atopa neles. Máis ca ningún, O Quixote segue a proporcionarnos sabiduría ó longo do tempo, sen atender a modas nin modismos. Os nosos alumnos de 1º de Bacharelato fixeron unha selección e interpretación de citas, cuxa lectura comparto nesta data con todos vos.
Todo fai pensar que o mundo non será igual cando haxa terminado esta cuarentena global. Quén mellor ca os artistas para axudar a crear unha nova realidade?
Obra de Lita Cabellut
Cada 15 de Abril celébrase o Día Mundial da Arte, data elexida por ser o nacemento de Leonardo Da Vinci , un dos artistas máis importantes dá historia, coa fin de promover a importancia das artes, a creatividade e acercarnos ás diferentes correntes artísticas que van dende a pintura, a escultura, a danza, a música e máis. Ó fomentar o desenrolo das artes tamén se están a fomentar os medios a través dos cales poder lograr un mundo libre e pacífico.
Ó igual ca ciencia, a arte vai más aló do que creemos que é a realidade: é unha forma de pensamento que desplega situacións complexas, fai preguntas e plantexa problemas.
Igual ca tecnoloxía, a arte transforma o que hai ó redor noso e faino ser outra cousa. Pero a diferencia da ciencia y da tecnoloxía, a arte non da respostas nin solucións únicas, senon que nos fai partícipes, convócanos para que pensemos opcións máis aló do aparentemente posible.
Así pois, esta data supón unha oportunidade para destacar a educación artística nos centros educativos, xa que a cultura é o camiño cara unha educación inclusiva e equitativa. Este ano farémolo na distancia, dende as nosas casas, desfrutando das numerosas ferramentas técnicas que están ó noso alcance, como o novo programa virtual para familias que lanza a plataforma gratuita Google Arts and Culture. Non deixedes de aprender!
Acompañar a un pingüino perdido nos museos é unha das actividades que propón Google -xunto con outras relacioadas con animais, ciencia, libros e películas – para festexar esta data.
Amazon ven de unirse a moitas outras institucións privadas e públicas, que para conseguir facer levadeiro este período de incertidume e de reclusión, ofrecen de xeito gratuito o acceso a materiais do máis atraíntes e valiosos.
Mentres os colexios, institutos e bibliotecas estén pechados, Audible ofrece a nenos e maiores acceso a audiolibros en seis linguas diferentes, que, como eles mesmos dín, axudarannos a seguir soñando e aprendendo.
Como exemplo da gran calidade das lecturas, podemos escoitar Alice’s Adventures in Wonderland leído por Scarlett Johansson, recoñecida actriz, que enche de vida a cada unha das persoaxes, proporcionándolles voces e personalidade inesquecibles.
Hoxe, Día do Teatro, imos coñecer a fundación La Casa Encendida e a súa programación que, a pesar de todo o que estamos a vivir, non se apaga: se segue a desfrutar dende o sofá. Ofértanos non só actividades nas que somos pacentes receptores, senon que abre as portas a nosa creatividade coma escritores no seu club de escritura e lectura, Venecia.
Estes días quedar na casa é un acto de responsibilidade e civismo, cualidades que estamos a mostrar todos: pais, profesores e alumnos. E dende as nosas casas seguimos en contacto, xuntos, compartindo.
Ahí van máis ideas para seguir vivos, esperanzados e sans en tódolos sentidos.
1. Plan teatral: Teatroteca y Teatro Kamikaze
En plena era da tecnoloxía, ata ó teatro podemos ir de xeito dixital reservando a mellor butaca, que non vai ser outra ca do noso salón. Máis cómodo imposible! Grazas a plataforma online Teatroteca do INAEM poderemos ver ós clásicos, comedia española actual, teatro para xóvenes; dende La vida es sueño, Romeo y Julieta, La venganza de Don Mendo, Don Juan Tenorio, Tres sombreros de copa…ata La soledad del paseador de perros.
Seguindo co teatro, o Pavón Teatro Kamikaze acaba de presentar una ampla oferta casera, con lecturas, vídeos de charlas sobre as súas obras ou una playlist con temas que inspiraron as súas montaxes.
Xa que nestes días o que máis e o que menos está a facer prácticas na cociña, e tendo en conta que o cine ten sido sempre un valioso aliado da gastronomía, a miña suxestión de hoxe é explorar algunhas películas gastronómicas coas que darnos un bo banquete na casa. Controlade o apetito.
“Unha pastelería en Tokio”
Seguramente unha das películas máis delicadas que se teñen rodado xamáis a conto do mundo da cociña. Todo empeza cun pasteleiro que, agobiado polas deudas e sen máis ideas que as que circulan por ahí, contrata a unha anciana despois de probar unha das súas receitas. A fichaxe resulta ser algo semellante a un milagro, pero non só iso: a personalidad de Tokue (a anciana, papel inolvidable da actriz xaponesa Kirin Kiki) fai que o negocio enteiro cambie e que o pasteleiro –naturalmente– tamén. Un filme precioso, envolto en maxia. Despois de velo, haberá que tratar de facer un dos postres da película.
“El chef, receta de felicidad”
Un filme de Daniel Cohen co xigantesco Jean Reno é difícil que decepcione e esta feel good movie ( término que usan en Hollywood para falar das películas capaces de facerte sentir ben) non o fai. Explicando as rifas entre dous cociñeiros que teñen versións completamente distintas do que debe ser un bo prato, El chef acaba por facer sorír. En resumo, unha comedia francesa de manual rebosante de bos sentimentos.
“Charlie y la fábrica de chocolate”
O conto clásico de Roald Dahl sobre un neno o que lle toca un premio moi especial que lle permite visitar a compañía chocolatera máis famosa do mundo. Alí, un paraíso para os amantes do cacao en todas as súas variantes, poderá coñecer ó lexendario Willy Wonka, Johnny Depp, muso de Tim Burton (director do film). Unha película deliciosa, coa que poder recordar o olor a chocolate de tódalas mañás no noso centro …. Por suposto, non haberá que decilo, pero vela sen un chocolate na man é un delito.
Podedes ir engadindo títulos á pequena lista: ‘Julie & Julia’, ‘Quizás para siempre’, ‘Como agua para chocolate’ ……
Desfrutade das suxestións. Mañá seguimos dende a casa con clubes de lectura virtuais! Unha aperta a tod@s!
Unha das definicións de poesía fala da súa capacidade transformadora. A poesía fainos descubrir a beleza, permítenos imaxinar realidades diferentes no cotiá, enriquecendo a nosa experiencia, contaxiándonos da sensibilidade necesaria para apreciar a riqueza da linguaxe, aportando lirismo a nosa vida.
O sábado día 21 celébrase o Día da Poesía. Tentaremos facelo dun xeito especial: entendendo que a poesía debe tornarse para nos nun feito cotía, íntimo, pero compartido, transformador, de loita polo renacer do ser humano en todas as súas expresións. Co esa fin, imos compartir grabacións de poemas en diferentes línguas, estilos e voces; as de alumnos, profesores e familias que quixeron participar neste proxecto da Biblioteca do noso centro. Grazas a todos!
Rosa María Villar Villamil Coordinadora da Biblioteca do IES Chan do Monte
1. “Si el hombre supiera”, de Luis Cernuda por J. Luis Aragón
2. “Puedo escribir los versos más tristes esta noche”, de Pablo Neruda por Marta Vidal
3. “No te rindas”, de Mario Benedetti por Óscar Núñez Aguado
4. “Los formales y el frío”, de Mario Benedetti por Margarita Pin
5. “Glow”, de Ron Padgett por Rosa Mª Villar Villamil
6. “Le cancre”, de Jacques Prévert por Sonia González
7. ” Lo imprescindible”, de C. Peri Rossi por Hugo Loira Portabales
8. ” Livros e flores”, de Machado de Assis por Marcia Fernández
9. “A sombra que nunca se domina”, de Marta Dacosta por Mónica Places Torrado
10. “Els amants”, de Vicent Andrés Estellés por Juan Pastor
11. “Angelitos Negros”, de Andrés Eloy Blanco por Jeny do Vale
12. ” Quiero ser en tu vida”, de Martín Galas por Mº José Galán
13. “Campanas de Anllóns”, de Eduardo Pondal por J.M. Portela
14. ” Hay bastante metafísica en no pensar en nada”, de Fernando Pessoa por J.C. Simón
15. Poema orixinal de Mohammed Aitali polo autor.
16. “Décima-Aconsejando una dama a otra amiga suya que no se case”, de Margarita Hickey por Elena González
17. ” Cuento”, de Carilda Oliver Labra por Carla García, Carmen García y Clara Rey
18. “Poemas Soltos. IV” de Rosalía de Castro por Pilar Díaz Díaz
19. “Outono”, de Antonio García Teijeiro por Carlos Muiños
20. “Rima IV”, de Gustavo Adolfo Bécquer por participante en Curso de Poesía en Budapest, Erasmus+
21. “Las cosas”, de J.L.Borges por José Manuel Mendoza
Visita á biblioteca Ernesto Sábato do Instituto Cervantes de Budapest en compaña de Anna Kiss, a súa bibliotecaria.
Dentro do programa Erasmus+ as profesoras Pilar Díaz Díaz, coordinadora do Equipo de Dinamización da Lingua Galega, e Rosa María Villar Villamil, coordinadora da Biblioteca do IES Chan do Monte, realizaron a visita ó Instituto Cervantes onde tiveron a ocasión de coñecer o funcionamento interno do Departamento de Cultura e da Biblioteca. Asistiron a diversas actividades, tales como a presentación dun libro de poesía, Fairy Tale, escrito por Duvan Reynerio Ocampo, diplomático da Embaixada de Colombia en Budapest; un ciclo de curtametraxe de “Variaciones Ensayísticas” e un obradoiro de creación poética na propia biblioteca.
A acollida por parte das representantes do Instituto Cervantes foi magnífica e tendéronse lazos entre a dita institución e o noso centro que perdurarán ó longo dos vindeiros cursos.
Magdalena Rosell Bertrán, xestora cultural do Instituto Cervantes coas profesoras do noso centro.Continue reading →
